دیروز در خبرها داشتیم که ترانه علیدوستی به یک بیماری سخت مبتلا شده. نادره حکیمالهی، مادر ترانه، اما میگوید با این حال اوضاع جسمانی او مساعد است. مطابق انتظارات نیز سیل واکنشها روانه ترانه علیدوستی شد و چه موافق و چه مخالف او برای بهبودیاش آرزوی سلامتی کردند.
اما ترانه علیدوستی یکی از بازیگرانیست که در سالهای اخیر مواضعش را آشکارا بیان کرده و در زمینی قدم زده که شاید کمتر کسی بتواند حتی به او در این مسیر نزدیک شود. موج اخباری هم که طی دستکم دو سال گذشته از او وایرال شده مرتبط با سینما نبوده و همان خبر بازداشت و حالا نیز بیماری مهمترینهایش بودند. در ادامه به مسیری که او طی تمام این سالها گذرانده نگاهی خواهیم داشت. با ما همراه باشید.
حمایت از حسن روحانی در انتخابات
تب و تاب انتخابات سال ۹۶ به حدی بود که از خیلی از هنرمندان در مقام کنشگری برآمدند. ترانه علیدوستی نیز از آن دسته بود که برای انتخابش دلایل متعددی داشت. او با انتشار بیانیهای در حمایت از حسن روحانی نوشت که در ادامه خلاصه آن را میخوانید: «به روحانی رأی میدهم. چون شرایط هشت سالِ پیش از او را به یاد دارم، و نمیخواهم به آن روزها برگردم. چون حاضر نیستم همان وضع و همان مواضع، مثل کابوسی که پیشتر دیده ایم دوباره به سراغمان بیاید. به روحانی رای میدهم، چون حس افتخاری که در دولت او بسیاری از مردم را، بعد توافق تاریخی ژنو به خیابانها آورد و بعد از مدتها بانی آرامششان شد، به یاد دارم.»
تحریم اسکار ۲۰۱۷
در پی دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا در سال ۲۰۱۷ مبنی بر لغو صدور ویزا برای مهاجران ۷ کشور از جمله ایران، ترانه علیدوستی در اعتراض و واکنش به این تصمیم و با نژادپرستانه خواندن این اقدام در صفحهٔ توئیتر خود اعلام کرد که در مراسم اهدای جوایز اسکار در لس آنجلس شرکت نخواهد کرد.
ترانه علیدوستی نیز در واکنش به اظهارات «ترامپ» در صفحه توئیتر خود نوشت ممنوعیت صدور ویزا برای ایرانیان نژادپرستانه است، چه این ممنوعیت رویدادهای فرهنگی را شامل شود یا نشود، من به نشانه اعتراض در مراسم اسکار ۲۰۱۷ شرکت نخواهم کرد.
خبر اعتراض او در بسیاری از رسانههای جهان از جمله نیویورک تایمز، گاردین و هالیوود ریپورتر بازتاب یافت. وی همچنین در گفتگو با نیویورک تایمز گفت: «تصمیم گرفتم حتی اگر بتوانم در این مراسم شرکت نکنم، چون این مرا عمیقاً متأثر میکند که میبینم مردم معمولی هموطنم از دیدن فرزندانشان یا ادامه تحصیل در آمریکا محروم میشوند در حالی که این حقِ قانونیشان است. مطمئنم آمریکا چندین برابر از حضور ایرانیان مهاجر و خدمات آنها در آن کشور سود بردهاست؛ بنابراین برای من قابل قبول نیست به دولتی احترام بگذارم که برای مردم کشور من احترامی قائل نیست.»
صدور حکم برای ترانه علیدوستی
درتابستان ۱۳۹۹ وکیل ترانه علیدوستی، از صدور حکم پنج ماه زندان تعلیقی برای موکلش خبر داد. به نوشته کاوه راد، ترانه علیدوستی به ۳ اتهام «اقدام تبلیغی علیه نظام»، «نشر اکاذیب و افترا» و «توهین به مأموران در حین انجام وظیفه» به دادسرا احضار شد، اما از ۲ اتهام نخست تبرئه شد.
اعتراض به خاطر شنای زنان
در واپسین روزهای سال ۱۴۰۰، ترانه علیدوستی در اظهاراتی مدعی شد که ورزش شنا در ایران برای بانوان کشورمان ممنوع است. او همچنین مدعی شد که در ایران هویت ورزشی برای بانوان وجود ندارد و شنا برای زنان در ایران رسماً ممنوع است. علیدوستی در فیلمی به نام “اورکا” با این مضمون و محتوا که یک ورزشکار زن با ثبت سه رکورد گینس در دنیا، در کشور خودش دچار محدویت است، ایفای نقش کرده است.
چگونه ترانه علیدوستی پرچمدار زنان سینما شد؟
ترانه علیدوستی همواره یک شخصیت متفاوت میان سلبریتیهای ایرانی بوده. از انتخابها و موضعگیریهای اجتماعیاش میتوان این نکته را به خوبی دریافت. در واقع به اندازه رفتار میکند و البته معمولا هم جایی را میبیند که بحثبرانگیز است.
او در نخستین موضعگیری خود در بهار ۱۴۰۱ در مصاحبه با بی بی سی فارسی به حواشی خشونت جنسی در سینمای ایران پرداخت. ترانه درباره علت انتشار بیانیه علیه “خشونت، آزار علیه زنان سینما” از همکارانش در سینمای ایران سوال کرد مه چه اتفاقی باید برای زنانی که کنار شما کار میکنند بیافتد که واکنش شما را هم بر بیانگیزد؟
کن ۲۰۲۲، بازداشت و سپس غیبت در فجر ۱۴۰۱
سال ۱۴۰۱ شاید خبرسازترین سال زندگی ترانه علیدوستی بود. اظهارات بحثبرانگیز او با اعتراضات گستردهای در داخل کشور همراه شد، اما این تازه شروع ماجرا برای دختر حمید علیدوستی بود. پس از وقایع پاییز ۱۴۰۱ خبرگزاری میزان از بازداشت ترانه علیدوستی خبر داد.
او مدتی را دربازداشت سپری کرد و پس از آزادی نیز تا به حال در هیچ محفل سینمایی حاضر نشده. ترانه در فجر ۴۱ میتوانست با دو فیلم برادران لیلا (سعید روستایی) و تفریق (مانی حقیقی) مدعی بزرگ کسب سیمرغ بلورین باشد که به خاطر وقایع پاییز ۱۴۰۱ و قبلش هم شیوه حضور پرآب و تابش در جشــنواره کن با فیلم برادران لیلا موجب شد تا او حاشیهساز شود و بقیه داستان را که خودتان میدانید.