قالب تونلی فرم یکی از سیستم های مرسوم در پروژه‌های بزرگ و انبوه سازی های مسکن می باشد عمده استفاده قالب تونلی فرم در ایران در پروژه مسکن مهر مشاهده می شود، سیستم قالب تونلی فرم یک سیستم یکپارچه بتن ریزی می باشد که این امکان را به پیمانکار می دهد تا بتواند در یک مرحله بتن ریزی انجام دهد . سیستم قالب تونلی فرم تشکیل شده است از قالب بندی یکپارچه دیوارها و سقف ها . ساخت انواع سازه های فلزی و ساخت اسکلت فلزی جوشی و پیچ و مهره ای ساختمان وصنعتی بخشی از توانمندی تولید گروه قالب گستر سپنتا است.
قالب تونلی فرم بیشتر در سیستم قالب تونلی در اکثر پروژه بتنی بسیار کاربرد دارد، در سیستم قالب تونلی فرم دیوار ها و سقف ها در یک مرحله قابل اجرا خواهد بود که در نتیجه سازه ای یکپارچه و منظم ایجاد خواهد شد، میتوان گفت بالا بردن سرعت ، کیفیت نمای بتن و صنعتی سازی مسکن در استفاده از سیستم قالب بندی سنتی به صنعتی بسیار تاثیر گذار بوده اند. از ورود تکنولوژی نوین ساخت مسکن انبوه با روش قالب تونلی فرم حدودا نزدیک به چهل سال است که گذشته و چندین سال است که لزوم ساخت مسکن به تعداد متناسب با متقاضیان رو به رشد کشور در دستور کار متولیان امر قرار گرفته است .
قالب تونلی فرم چیست؟
قالب تونلی فرم اجرای قالب بندی سقف و دیوار به صورت سلولی و هم زمان قابل اجرا خواهد بود که به نام تونلی مرسوم می باشد. به طور کلی می توان گفت قالب تونلی فرم به نوعی قالب فلزی به شکل تونل می باشد و سیستم قالب تونلی فرم ( قالب تونل فرم ) از مجموعه ای قالب تشکیل شده است که پیمانکاران می توانند بتن ریزی دیوارها و سقف های یک ساختمان را در یه سیکل یک روزه اجرا کنند.
استفاده از این سیستم قالب تونلی فرم جهت ساخت ابنیه بتنی بیشترین بازه را در اجرای انواع ساختمان ها پوشش میدهد اعم از اجرای انبوه سازی مسکن، اجرای مدارس، هتل و بیمارستان ، زندان و به طور معمول هر ساختمانی که در طراحی آن از روش ساختمان های سلولی استفاده شده است. اخیراً استفاده از روش قالب تونلی در ساختمان سازی کشور ایران به دلیل کیفیت بالای بتن تولید شده، سرعت بالا و کاستن هزینه های تولید از جایگاه ویژه برخوردار می باشد.
قالبها بتن ریزی می شوند و پس از خشک شدن بتن قالب ها به راحتی به صورت افقی از بتن خارج شده و توسط جرثقیل به طبقات بالایی منتقل می‌گردد . انجام این روش قالب بندی که در کشور ترکیه نیز بسیار مرسوم است کاربردهای فراوانی دارد که یکی از مهمترین آنها سرعت اجرای پروژه میباشد و از دیگر مزایای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- کاهش زمان اجرای پروژه
- بتن ریزی با سطح بسیار صاف و صیقلی
- صرفه جویی بالا در هزینه تمام شده پروژه
- ایجاد ابعاد دقیق در مقاطع مختلف
- حذف عملیات اضافه نازک کاری و …
همان طور که پیش تر گفته شد امروزه زمان بندی در ساخت و سازه های فلزی اهمیت بیشتری دارد از این رو گرایش به سازه فلزی پیش ساخته بیشتر شده است.
همواره کاهش زمان و هزینه اجرا اساس مدیریت پروژه ساختمانی میباشد و سیستم مدرن قالب تونل فرم هزینه های اجرا را تا 15 درصد و زمان اجرای ابنیه را تا 25 درصد کاهش داده است. قابل اهمیت است که بدانید در حین اجرای سیستم قالب تونل فرم، یک سازه تونل که با بتنی که فضای خالی میان قالب های فلزی را پر میکند تشکیل خواهد شد که این سازه یک سازه یکپارچه میباشد.
در این روش، جهت قالب بندی یکپارچه دیوار و سقف بتنی هر طبقه استفاده خواهد شد، نکته قالب اهمیت این است که اسکلت بتنی ساختمان فقط شامل دیوار های بتنی برشی و سقف های دال بتنی می باشد و فاقد هر گونه اعضای سازه ای معمول نظیر تیر و ستون خواهد بود، در این سیستم پس از یک طی یک روز بتن ریزی با گذشت ۲ روز امکان قالب برداری و انتقال به طبقه بالاتر وجود خواهد داشت و اسکلت یک طبقه به طور کامل به دست می آید.
نگاهی به تاریخچه قالب تونلی فرم
همان‌طور که در ابتدای مقاله بیان شد این نوع قالب‌بندی از ۴۰ سال پیش تا به امروز در جهان مورد استفاده قرار گرفته‌است. سیستم ساخت سازه‌های بتنی به این روش در انبوه‌سازی جهان در ۴۰ سال پیش تا به امروز انجام‌شده که در حال حاضر مورد بازنگری‌های فنی از سوی سازندگان قالب قرار گرفته است.
به‌طوری که در سال 2007، آخرین ورژن از این سیستم در کشور ترکیه به ثبت رسید و سیستم یکی از بهترین روش‌های ساخت‌وساز سازه صنعتی از دیرباز تا به امروز بوده‌است که در کشورهایی که با مشکل زلزله روبرو هستند. می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد.
کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، ترکیه، مالزی و به دلیل احداث ساختمان‌های بلندمرتبه استفاده از این روش بسیار دابل دانسته و توانستند پروژه‌های بسیار خوبی را نیز ارائه دهند. این روش مانند دیگر روش‌های ساخت صنعتی در ۴ معیار کاهش زمان، کاهش هزینه، ارتقای کیفیت و امنیت کارگران مورد توجه قرار گرفته‌است.
درواقع با همکاری‌اش سرمایه‌گذاری مسکن و مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن اطلاعات فنی مربوط به فناوری ساخت قالب طولانی توانستند ارزیابی دقیقی را ایجاد کند که این سیستم‌ها جزء ۱۵ فناوری نوین و برتر است.
ساختار قالب تونلی فرم ( تونل فرم ) چگونه است؟
سیستم قالب تونلی فرم باعث سرعت بخشیدن به قالب بندی در انبوه سازی با حداقل هزینه خواهد شد. سطوح بتنی صاف و دقت ابعادی بالا مراحل نازک کاری را از قبیل گچکاری از بین میبرد. کاربرد سیستم قالب تونلی فرم بیشتر در بتن ریزی ساختمان هایی که با طراحی سازه های دیوار برشی مقاوم در برابر زلزله اجرا می شوند.
قالب تونلی فرم ، به اندازه تقریبی ابعاد فضاها برای مثال ابعاد یک اتاق طبق نقشه معماری در نظر گرفته می شود. برای قالب بندی یا قالب برداری، نیاز به تبدیل آنها به ابعاد کوچک نمی باشد، سیستم قالب تونلی فرم با همان ابعاد اولیه و یکپارچه از فضا خارج می شوند.
خروج قالب تونلی فرم، پس از بتن ریزی دیوار و سقف و گیرش اولیه بتن، با فاصله دادن قالب ها از جدارهای بتن ریزی شده (قالب برداری) و با حرکت افقی روی چرخ یا غلطک انجام میشود.
- این قالب امکان طراحی مدور لار با خود را فراهم خواهد کرد و درصورتی‌که طراحی اصولی انجام شود می‌تواند کمی سبک‌تر باشد و مصرف بتن را در اجرای تونلی بیشتر از ساختمان‌ها با اسکلت فلزی یا بتنی به روش قابل‌توجهی کمتر کند.
- درصورتی‌که کاربرد این سیستم نماهای بتنی ترجیحاً به‌طور نمایان باشد با طرح‌های مختلف باعث میشود تا هزینه‌های مربوط به نما به حداقل برسد.
- این سیستم از نظر تجهیزات، قطعات مورداستفاده و مواد اولیه وابستگی وی به فناوری خارجی نخواهد داشت.
- نیروی انسانی اجرایی برای این سیستم تنها با ۱ آموزش اندک قادر به انجام بخش اعظم اقدامات هستند.
- برای اجرای این سیستم به‌غیر از قالب‌های سنگین فلزی هیچ ابزار دیگری نیاز نیست و میتوان به تعداد محدود ابزارهای مورد نیاز خود را در دسترس قرار دهد.
- قابلیت موازی کردن اقدامات اجرایی در سطح واجب وابسته به حجم پروژه است و تعداد قالب‌های موجود به‌قدری زیاد است که میتوان پروژه‌های سنگین را به حداقل زمان انجام داد.
- در این سیستم می‌تواند شبکه مشی‌های آماده استفاده کرد.
- فناوری مواد و مصالح در کارگاه‌های ساختمانی از سیستم‌های مدون که حساسیت بیشتر دارد می‌تواند با این سیستم به‌خوبی انجام شود.
- کاربرد این سیستم هیچ تضادی با استانداردهای محیط‌زیستی ندارد.
- این سیستم مانند دیگر سیستم‌های بتنی مقاومت خوبی در برابر هوازدگی، محیط‌های خورنده، تابش شدید آفتاب و حرارت‌های شدید دارد.
- عملکرد یکپارچه دیوارها و سقف‌ها و عکس‌العمل مناسب در برابر زلزله از دیگر مزایای آن است.
- رو سیستم استهلاک بسیار پایینی داشته و عمر طولانی ساختمان را در زمان بهرهوری افزایش میدهد.
- و میزان مصرف نیروی انسانی کمتری نسبت‌به سیستم سنتی دارد.
- باعث میشود تا ضخامت جدار ها کاهش پیدا کرده و درنتیجه افزایش فضای داخلی مفید ایجاد شود.
- قابلیت برنامه‌ریزی کنترل پروژه دقیق را در زمان مشخص دارد.
- وجود دانش فنی و مقررات و ضوابط آیین‌نامه‌ای بوتان مطلع کشور پای سیستم کاملاً همخوانی خواهد داشت.
کاربرد قالب تونلی فرم ( تونل فرم ) چیست؟
قالب تونلی فرم صرفا مناسب طرح های انبوه سازی است و در پروژه های کوچک، قابلیت توجیه ندارد. مسکن و صنعت ساختمان در برنامه های توسعه کشور ضرورت با توجه به اهمیت و الویت موضوع بکارگیری تکنولوژی های جدید (قالب تونلی) در زمینه ارتقای کمی و کیفی مسکن ضمن رعایت استانداردهای فنی و مقررات ملی ساختمان و بهره گیری از بهترین روش های ساخت صنعتی مسکن به صورت انبوه به چشم می خورد.
تعداد طبقاتی که در این روش می توان بهرهوری کرد بین ۸ تا ۱۰ طبقه می باشد. با استفاده از قالب تونلی فرم هزینه های صورت گرفته تا اتمام اسکلت، دیوارها و اندودهای داخلی، نسبت به روش های رایج اسکلت بتنی و فلزی کمتر از ۱۹ و۳۸ درصد خواهد بود.