متن پیشرو نگاهی به گزارش گاردین درباره آسیبهای شبکههای اجتماعی برای کودکان و نوجوانان است که در روزنامه شهروند منتشر شده و در ادامه میتوانید بخوانید:
دستهای آلوده به خون و فقط عذرخواهی!
«گاردین» در گزارشی با عناوین «اگر اینستاگرام وجود نداشت، این اتفاق نمیافتاد: مادری در جستوجوی دخترش که طعمه قاچاقچیان شده است»/ «چهار سال پس از اینکه دختر رابین کوری در ١٥ سالگی در پلتفرم متا اغفال شد و یک باند او را برای تجارت جنسی فروخت، او هنوز ناپدید است»، واقعیتی هولناک را درباره حضور کودکان و نوجوانان شبکههای اجتماعی و پیامدهای آن روایت میکند: کریستن، دختر رابین کوری، ١٥ ساله بود که به او اجازه داده شد حساب اینستاگرام خود را باز کند. کوری میگوید: «ما فکر میکردیم مسئولیم و هر کاری که میتوانستیم برای ایمنی این شبکه اجتماعی انجام دادیم.» چند ماه بعد، کریستن پس از اینکه در اینستاگرام از سوی یک باند تبهکار اغفال شد خانه را ترک کرد و ناپدید شد؛ باندی که بعد او را برای تجارت جنسی در خیابانهای هیوستون در ایالت تگزاس فروخت.
کوری میگوید که دخترش از این کابوس هرگز رهایی نیافت. کریستن به خانه بازگشت، اما پس از اینکه دوباره در دام قاچاقچیان جنسی افتاد، ناپدید شد. مادرش نمیداند که او هنوز زنده است یا نه. کوری مقصر نابودی زندگی دخترش را باند قاچاق میداند و اینستاگرام، که معتقد است نقشی مهم در قاچاق جنسی دخترش داشته است: «اگر اینستاگرام وجود نداشت، این اتفاق برای دخترم نمیافتاد. تبهکاران با اینستاگرام این کار را بسیار راحت انجام میدهند.»
چهارشنبه گذشته، مارک زاکربرگ به عنوان بنیانگذار شرکت متا -که مالک اینستاگرام، فیسبوک، واتسآپ و تردز است- در جلسه استماع کمیته قضایی سنای آمریکا با عنوان «فناوریهای بزرگ و بحران بهرهکشی جنسی از کودکان آنلاین» حاضر شد؛ جلسهای که در آن شنید: دست شما به خون آلوده است!
در طول این جلسه استماع، زاکربرگ که همراه با سایر مدیران شبکههای اجتماعی دیگر درباره میزان آسیب به کودکان در پلتفرمهایشان با پرسش مواجه شد، وجود شواهدی مبنی بر رابطه علّی بین شبکههای اجتماعی و وخامت سلامت روان در جوانان را رد کرد. او بعد با والدینی روبهرو شد که برای جلسه استماع کنگره جمع شده بودند؛ برخی از آنها فرزندانشان پس از بهرهکشی جنسی و آزار و اذیت جان باخته بودند و زاکربرگ برای آنچه آنان از سر گذراندهاند، عذرخواهی کرد!
او بچهای معمولی و شاد بود
کوری وقتی برای عذرخواهی زاکربرگ ندارد: «اگر میخواست میتوانست تمام آسیبهایی را که در پلتفرمهایش اتفاق میافتد، متوقف کند. کلمات کافی نیست، او باید عمل کند.» او میگوید که دخترش قبل از اینکه در سال ٢٠١٩ هدف یک باند تبهکار که حلقههای فحشا را در مرکز شهر هیوستون اداره میکرد-قرار گیرد، «بچهای معمولی و شاد» بود. پسران دانشآموزی که بهعنوان مامور برای این باند قاچاق در مدرسه کریستن کار میکردند، او را به عنوان یک هدف بالقوه شناسایی کردند و سپس اعضای باند در حساب اینستاگرامش مرتب به او پیام میدادند. کوری میگوید: «آنها قول کیفهای برند لوکس فرانسوی «لویی ویتون»، سفر با قایق تفریحی و چیزهایی از این قبیل را در پیامهای اینستاگرام به او دادند. میگفتند با ما به مهمانی بیا.» چند ماه پس از دریافت این پیامها، اعضای این باند کریستن را فریب دادند و از خانه و خانواده دور کردند. دو هفته بعد پلیس او را در محله روسپیهای هیوستون پیدا کرد.
داستانهایی ترسناک از زبان یک کودک
کوری ادامه میدهد: «وقتی به خانه آمد، بیشتر درباره آنچه بر او رفته بود، صحبت کرد. داستانهایی ترسناک از زبان کودکم میشنیدم که او مجبور به انجامشان شده بود. کریستن به خانه بازگشت، آدمی متفاوت با کودکی که میشناختیم: از نظر روانی آسیبدیده، ترسیده و عصبی.» در سال ٢٠٢٠، با کمک اطلاعاتی که کریستن به پلیس داد، یکی از قاچاقچیان دختر او، آریون جکسون، به دلیل قاچاق کودکان برای استثمار جنسی به ٢٧ سال زندان محکوم شد. از آن زمان تاکنون سه نفر دیگر از جمله مادر جکسون نیز محکوم شدهاند.
اسناد دادگاه از جزئیات محاکمه او، آنچه را که جکسون بر سر قربانیان خود آورد، نشان میدهد. بر اساس این اسناد، او و همکارانش حدود ١٢ زن و دختر را در ساختمانی در هیوستون که به عنوان «خانه موادفروشها» شناخته میشود، نگهداری میکردند؛ جایی که آنها مجبور به انجام کارهای جنسی تجاری برای ١٠٠ تا ٣٠٠ دلار در هر بار بودند. در یکی از اسناد آمده است: «جکسون تهدید کرد که اگر زنان یا کودکان فرار کنند، آنها یا خانوادههایشان را خواهد کشت یا به آنان صدمه خواهد زد. جکسون برای زنان و کودکان غذا تهیه نمیکرد، اما مرتباً به آنها مواد مخدر میداد تا کار کنند.» در جریان محاکمه او، دادستانها همچنین توضیح دادند که چگونه جکسون و همدستانش از اینستاگرام برای به دام انداختن کودکان استفاده کردهاند. کوری میگوید که کریستن به پلیس و دادستانها گفت که قاچاقچیان همچنین از اینستاگرام برای تبلیغ و فروش او استفاده کردهاند.
من در مکانهایی واقعا تاریک به دنبال دخترم گشتهام
پنج ماه پس از اینکه کریستن به دام قاچاقچیان افتاد، او برای بار دوم ناپدید شد. خانوادهاش از آن زمان او را ندیدهاند. کوری میگوید: «کریستن به ما میگفت اگر نروم، آنها میآیند همه شما را میکشند، باید برگردم. آنها عکسهایی از همه شما دارند. او در این مورد دچار کابوسهای شدید شبانه بود.» سه سال بعد، کوری میگوید که دخترش انگار از روی زمین محو شده است. اگرچه پلیس و افبیآی همچنان به دنبال کریستن هستند، اما هیچ اثری از او پیدا نشده است: «من در مکانهایی واقعا تاریک به دنبال دخترم گشتهام. ما در حال انجام آزمایش DNA از اجساد زنان جوان هستیم که با مشخصات او مطابقت دارد. در این مرحله، احساس میکنم هیچ کس نمیتواند به من کمک کند. پیام من برای والدین دیگر این است: اجازه ندهید کودکانتان شبکههای اجتماعی داشته باشند. اینستاگرام باید اقداماتی برای متوقف کردن تشکیل حسابهای کاربری از سوی کودکان و جلوگیری از دریافت پیام از سوی افرادی که نمیشناسند، انجام دهد. آنها باید محافظت شوند.»
اینستاگرام؛ بزرگترین بازار برای شکارچیان و پدوفیلها
«متا» و دیگر شرکتهای رسانههای اجتماعی با اوجگیری واکنشهای شدید در مورد میزان آسیب آنلاین و بهرهکشی جنسی از کودکان در پلتفرمهای خود مواجه شدهاند. در آوریل ٢٠٢٣، تحقیقات گاردین نشان داد که چگونه قاچاقچیان کودک از پلتفرمهای متا، از جمله اینستاگرام، برای خرید و فروش کودکان برای استثمار جنسی استفاده میکنند. رائول تورز، دادستان کل نیومکزیکو، از آن زمان اقدام قانونی را علیه متا آغاز و آن را متهم کرده که به پلتفرمهایش اجازه میدهد تا به بازاری برای شکارچیان کودک تبدیل شوند. بر اساس اسناد داخلی که در ژانویه به عنوان بخشی از پرونده تورز علنی شد، تخمین زده میشود که دهها هزار کودک با استفاده از فیسبوک و اینستاگرام هر روز مورد آزار جنسی آنلاین قرار گرفتهاند، از جمله دریافت «تصاویر اندامهای تناسلی بزرگسالان».
تورز اخیرا در مصاحبهای با گاردین گفت که او معتقد است متا «بزرگترین بازار برای شکارچیان و پدوفیلها (سوءاستفادهکنندگان جنسی از کودکان) در سراسر جهان» است. او معتقد است که آنچه تحقیقاتش تا به حال نشان داده «فقط نوک کوه یخ» است، وقتی صحبت از این میشود که این مشکل چقدر در داخل این شرکت گسترده و کاملا واضح است.
یکی از سخنگویان متا، قاچاق و بهرهکشی از کودکان را جنایتی وحشتناک خواند و مدعی شد: «ما بهشدت برای مبارزه با آن در پلتفرمهای خود کار میکنیم و به درخواستهای معتبر اجرای قانون پاسخ میدهیم که به دستگیری و پیگرد قانونی کمک میکند. ما بین جولای و سپتامبر سال گذشته میلادی بیش از ١٨ میلیون پیام دارای محتوای استثمار و قاچاق کودکان را حذف کردیم. ما بزرگسالان بالای ١٩ سال را در ارسال پیام به خردسالانی که آنها را دنبال نمیکنند، محدود میکنیم و اخیرا موارد سختگیرانهتری را در ارسال پیام برای نوجوانان زیر ١٦ سال (در برخی کشورها زیر ١٨ سال) اعلام کردیم، به این معنی که آنها پیامهایی را از کسی که دنبال نمیکنند یا تاکنون به او در ارتباط نبودهاند، دریافت نخواهند کرد.» با این حال، برای کوری، همه اینها خیلی دیر است. او اکنون همه زندگی خود را در جستوجوی کریستن در سراسر آمریکا میگذراند، با کارآگاهان خصوصی همکاری میکند و ساعتها مشغول جستوجو در اینترنت است برای یافتن سرنخهایی از سرنوشت کودکش: «من هرگز از جستوجوی دخترم دست نمیکشم. برادرش هر روز او را میخواهد. پسر کوچک من فکر میکند که یک آدم بد از اینترنت او را دزدیده است.»
به آنان که اعتماد به نفس ندارند احساس خاص بودن میدادم
گاردین در گزارشی دیگر از گفتوگویش با یک شکارچی کودکان و نوجوانان در اینستاگرام برای بهرهکشی جنسی میگوید: کایل رابینسون محکومیت ١٠ ساله خود را در زندان فدرال ماساچوست به دلیل قاچاق جنسی دو نوجوان، که یکی فقط ١٤ سال داشت، میگذراند. ما با او صحبت کردیم. رابینسون که خود را یک دلال میداند، توضیح داد که چگونه دنبال کردن دختران در رسانههای اجتماعی راهی برای کسب درآمد میشود. او گفت اینستاگرام پلتفرم انتخابیاش بود: «من دخترانی را میدیدم که به خود افتخار میکنند، اما شاید اعتماد به نفس و عزت نفس ندارند. من به آنها احساس خاص بودن میدادم، آنها را تایید و سپس شکار میکردم.»
٢٠ سال بعد؛ استثمار جنسی کودکان چالشی بزرگ
گاردین در گزارشی دیگر میگوید: ٢٠ سال پس از تولد شبکههای اجتماعی، استثمار جنسی کودکان به یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی شرکتهای فناوری تبدیل شده است. به گفته دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد (UNODC)، قاچاقچیان انسان از اینترنت به عنوان «میدان شکار دیجیتال» استفاده میکنند که به آنها امکان دسترسی به مشتریان و قربانیان احتمالی را میدهد و کودکان در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی هدف قاچاقچیان قرار میگیرند. بزرگترین آنها، فیسبوک، متعلق به «متا» است؛ غول فناوری که پلتفرمهای آن، که شامل اینستاگرام نیز میشود، در سراسر جهان بیش از ٣ میلیارد کاربر دارد. در سال ٢٠٢٠، طبق گزارش «موسسه غیرانتفاعی قاچاق انسان» مستقر در آمریکا، قاچاقچیان جنسی از فیسبوک بیشترین استفاده را برای اغفال کودکان (٦٥ درصد) کردند. تجزیه و تحلیل «موسسه غیرانتفاعی قاچاق انسان» اینستاگرام را در رتبه دوم و اسنپچت را در رتبه سوم قرار داد. در حالی که متا میگوید تمام تلاش خود را انجام میدهد، شواهد نشان میدهد این شرکت در گزارش یا حتی شناسایی کامل آنچه اتفاق میافتد ناتوان است.
مشکل قانونی؛ مالکان پلتفرمها مسئولیتی در قبال جرایم ندارند
گاردین ادامه میدهد: در حالی که قانون، متا را ملزم میکند تا هرگونه تصویر استثمار کودکان را که در پلتفرمهایش شناسایی میشود، گزارش کند، این شرکت به دلیل قانونی که تقریباً سه دهه پیش، در روزهای اولیه ظهور اینترنت ایجاد شد، از نظر قانونی مسئولیتی در قبال جرایمی که در پلتفرم خود رخ میدهد، ندارد. در سال ١٩٩٦، کنگره آمریکا قانونی را درباره ارتباطات تصویب کرد (Communications Decency Act)، که اساساً برای اطمینان از اینکه محتوای مستهجن آنلاین تحت نظارت قانونی است، در نظر گرفته شده بود. اما بخش ٢٣٠ این قانون بیان میکند که با ارائهدهندگان «خدمات رایانهای تعاملی» -که شامل صاحبان پلتفرمهای شبکههای اجتماعی و وبسایتها میشود- نباید بهعنوان ناشر مطالب ارسالشده توسط کاربران رفتار شود. این بخش در این قانون گنجانده شد تا از جریان آزاد اطلاعات اطمینان حاصل شود و در عین حال از صنعت فناوری رو به رشد در برابر دعوی قضایی که به آن خدشه وارد میکند، محافظت کند.
در حالی که مثلا یک روزنامه باید قانوناً از آنچه منتشر میکند، دفاع کند، بخش ٢٣٠ به این معنی است که شرکتی مانند متا که محتوای دیگران را میزبانی میکند، ممکن است در قبال آنچه در پلتفرمهایش ظاهر میشود مسئولیتی نداشته باشد. بنابراین بخش ٢٣٠ ارائهدهندگان خدمات اینترنتی را اساساً بیطرف میداند و در واقع میدانی را فراهم میکند که در آن ممکن است محتوای غیرقانونی، مضر یا نادرست پست و منتشر شود، اما در نهایت خدماتدهندگان مسئولیتی در قبال آن محتوا ندارند. از زمان تصویب این قانون، شرکتهای فناوری مانند متا با موفقیت در دادگاههای سراسر آمریکا استدلال کردهاند که بخش ٢٣٠ برای هرگونه محتوای غیرقانونی منتشرشده در پلتفرمهایشان، مصونیت کامل از پیگرد قانونی برای آنها فراهم میکند، تا زمانی که از وجود آن محتوا بیاطلاع باشند. بحث در مورد بخش ٢٣٠ در آمریکا به شدت قطبی شده است. کسانی که خواهان اصلاح آن هستند، میگویند که این پناهگاه امن قانونی برای شرکتهای اینترنتی باعث میشود که آنها انگیزهای برای ریشهکن کردن محتوای غیرقانونی در سایتهای خود نداشته باشند. با این حال، شرکتهای فناوری، همراه با گروههای آزادی اینترنت، استدلال میکنند که تغییرات در بخش ٢٣٠ میتواند منجر به سانسور و تخریب حریم خصوصی، بهویژه برای محتوای خصوصی و رمزگذاریشده، شود.
هر روز ثروتمندتر از دیروز
بر اساس گزارش مجله تایم، مسائل مالی مارک زاکربرگ پس از پیروزی چشمگیر متا، شرکت مادر فیسبوک، که او یکی از بنیانگذاران و مدیرعامل آن است، بار دیگر توجهها را به سوی خود جلب کرد. این میلیاردر قرار است حتی ثروتمندتر شود، چراکه متا با گزارش درآمد سه ماهه چهارم خود که به تازگی منتشر شده، فراتر از انتظارات بوده است. فوربس تخمین زد که ارزش خالص دارایی زاکربرگ در روز جمعه فقط به دلیل افزایش چشمگیر قیمت سهام متا ٢٩ میلیارد دلار افزایش یافته و به ٩/١٦٧ میلیارد دلار رسیده است. با این شرایط، زاکربرگ از «بیل گیتس»، از بنیانگذاران مایکروسافت، ثروتمندتر است.