چرا گوش درد یک طرفه رخ می دهد؟ بررسی علت ها توسط دکتر فرامرز معماری
یه وقتایی شده نه؟ یهو نصف شب از درد گوش از خواب پریدی و انگار یه پتک داره تو گوشت میکوبه. بدتر از اون فقط یه گوشه! اصلاً کلافه کننده است. من که خودم چند باری این درد لعنتی رو تجربه کردم واسه همین تصمیم گرفتم یه کم خودمونی براتون بگم چرا این اتفاق می افته و چه کارایی میشه براش کرد. اسمم فرامرزیه دکتر فرامرز معماری. نه اینکه خیلی دکتر خفنی باشم ولی خب یه چیزایی بلدم و مهم تر از اون تجربه دارم!
گوش درد یه طرفه : یه مزاحم سمج
ببینید گوش درد کلاً چیز جالبی نیست ولی وقتی یه طرفه است آدم بیشتر کلافه میشه. انگار یه چیزی فقط تو یه گوشت گیر کرده و ول کن هم نیست. من خودم یادمه یه بار بچگی هام دقیقاً شب امتحان ریاضی گوش راستم شروع کرد به درد گرفتن. انگار یه سطل آب توش ریخته بودن و هی تکونش میدادن. هیچی دیگه امتحان ریاضی رو که خراب کردم هیچ تا چند روز هم گوشم زنگ می زد.
به گفته ی دکتر فرامرز معماری “بعدها که بزرگ تر شدم و رفتم دانشگاه فهمیدم علت گوش درد یک طرفه فقط یه درد ساده نیست. میتونه یه عالمه دلیل داشته باشه از یه سرماخوردگی ساده گرفته تا خدایی نکرده یه مشکل جدی تر. واسه همین گفتم بیام یه کم از تجربه هام و چیزایی که یاد گرفتم رو باهاتون به اشتراک بذارم. نه اینکه بگم همه چیز رو بلدم ولی خب یه چیزایی دستگیرم شده.”
چه خبره تو گوشمون که یه طرفه درد میگیره؟
خب اول از همه باید ببینیم چرا اصلاً گوش درد میگیریم بعدش میرسیم به اینکه چرا فقط یه طرفه! گوش ما یه سیستم خیلی پیچیده است. از بیرون که نگاه کنی یه لاله گوش می بینی و یه سوراخ. ولی پشت اون سوراخ یه عالمه چیز میز هست. پرده گوش استخوانچه های ریز حلزون گوش عصب شنوایی… هر کدوم از اینا اگه مشکلی پیدا کنن میتونن باعث گوش درد بشن.
حالا چرا یه طرفه؟ ببینید خیلی از دلایل گوش درد مثل عفونت ها میتونن یه طرفه باشن. مثلاً فرض کن سرما خوردی مخاط بینیت زیاد میشه این مخاط میتونه از طریق شیپور استاش (همون لوله ای که گوش رو به گلو وصل میکنه) بره تو گوش میانی و اونجا عفونت کنه. خب ممکنه این اتفاق فقط تو یه گوش بیفته واسه همین درد هم یه طرفه میشه.
یه دلیل دیگه هم هست که خیلی شایعه جرم گوش. آره همون موم گوش خودمون! اگه جرم گوش زیاد بشه و راه گوش رو ببنده میتونه باعث درد گرفتگی و حتی کم شنوایی یه طرفه بشه. من خودم یه بار یه مریضی داشتم یه پیرمرد مهربون بود اومد پیشم میگفت گوشم گرفته انگار پنبه گذاشتن توش. معاینه کردم دیدم بله یه تیکه جرم گوش اندازه نخود فرنگی راه گوشش رو بسته بود! جرم رو که درآوردم انگار دنیا رو بهش دادن!
چالش های گوش درد یه طرفه : دردسرهاش کم نیست!
گوش درد یه طرفه فقط دردناک نیست یه عالمه دردسر دیگه هم داره. اول از همه اینکه تشخیصش گاهی سخته. خیلی وقتا مریض میاد پیشم میگه گوشم درد میکنه ولی وقتی معاینه میکنم میبینم گوشش سالمه سالمه! بعد میفهمم دردش از دندونشه یا از فکش یا حتی از گردنش! آخه عصب های گوش و صورت خیلی به هم نزدیک ان واسه همین درد میتونه از یه جا شروع بشه و به جای دیگه بزنه.
یه چالش دیگه هم درمانشه. ببینید اگه گوش دردتون واسه عفونت باشه خب آنتی بیوتیک میدیم خوب میشه. ولی اگه دلیلش چیز دیگه ای باشه مثلاً دندون درد باید بریم سراغ دندونپزشک. یا اگه مشکل از فک باشه باید فیزیوتراپی بریم. واسه همین خیلی مهمه که دلیل اصلی گوش درد رو پیدا کنیم تا بتونیم درست درمانش کنیم.
من خودم یه بار یه مریضی داشتم یه خانم جوون بود اومد پیشم میگفت گوش چپم چند هفته است درد میکنه هر چی هم مسکن میخورم فایده نداره. معاینه کردم دیدم گوشش هیچ مشکلی نداره. شروع کردم سوال پرسیدن فهمیدم این خانم دندون عقلش داره درمیاد و فکش هم قفل کرده! فرستادمش پیش دندونپزشک و متخصص فک و صورت مشکلش حل شد. یعنی گوش درد داشت ولی مشکلش اصلاً تو گوشش نبود!
تجربه های شخصیم تو جنگ با گوش درد یه طرفه (هم موفقیت هم شکست!)
خب حالا میرسیم به قسمت باحال ماجرا تجربه های خودم! منم مثل همه شماها گوش درد رو تجربه کردم. همونطور که گفتم بچگی هام یه بار گوش درد وحشتناکی گرفتم شب امتحان ریاضی. اون موقع مامانم یه کم روغن بادوم گرم کرد ریخت تو گوشم یه کم بهتر شدم ولی خب دردش کامل نرفت. فرداش بردنم دکتر گفت عفونت گوش میانی داری. آنتی بیوتیک داد و خوب شدم.
ولی یه تجربه دیگه هم داشتم که خیلی بد بود. چند سال پیش یه سرماخوردگی سخت گرفتم سینوس هام پر از خلط شده بود. یه شب دیدم گوش راستم شروع کرد به درد گرفتن. فکر کردم مثل همیشه عفونت گوشه رفتم سراغ قطره گوش و مسکن. ولی دردش روز به روز بیشتر میشد طوری که دیگه نمیتونستم بخوابم. آخرش رفتم پیش یه متخصص گوش و حلق و بینی معاینه کرد گفت عفونت گوش میانی شدید داری پرده گوشت هم داره پاره میشه! یه عالمه دارو و آنتی بیوتیک قوی داد تازه بعد از چند هفته خوب شدم. اون موقع فهمیدم که گوش درد رو نباید دست کم گرفت مخصوصاً اگه خیلی شدید باشه و خوب نشه.
یه تجربه موفق هم داشتم مربوط به یه مریضی بود که گوشش جرم گرفته بود. یه آقای میانسال بود اومد پیشم میگفت گوش چپم چند روزه گرفته هیچی نمیشنوم. معاینه کردم دیدم بله یه جرم گوش بزرگ راه گوشش رو بسته. با یه وسیله مخصوص جرم گوش رو آروم آروم درآوردم. یهو دیدم چشماش برق زد گفت دکتر جون انگار دوباره متولد شدم! از اون موقع فهمیدم که گاهی اوقات یه مشکل ساده مثل جرم گوش میتونه چه دردسر بزرگی درست کنه.
راه حل های عملی و امتحان شده برای گوش درد یه طرفه
خب حالا برسیم به قسمت مهم ماجرا یعنی راه حل ها! اگه گوش درد یه طرفه گرفتید چی کار باید بکنید؟
- اول از همه آروم باشید. استرس و نگرانی فقط درد رو بدتر میکنه. یه نفس عمیق بکشید و سعی کنید ریلکس کنید.
- مسکن بخورید. ایبوپروفن یا استامینوفن میتونن درد رو تا حد زیادی کم کنن. البته اگه به این داروها حساسیت ندارید.
- کمپرس گرم یا سرد بذارید. کمپرس گرم میتونه عضلات اطراف گوش رو شل کنه و درد رو کم کنه. کمپرس سرد هم میتونه التهاب رو کم کنه. ببینید کدومش براتون بهتر جواب میده. من خودم کمپرس گرم رو بیشتر دوست دارم حس آرامش بخشی داره.
- بخار درمانی کنید. یه کاسه آب جوش بیارید یه حوله بندازید رو سرتون و بخار آب رو استنشاق کنید. بخار میتونه مجاری بینی و گوش رو باز کنه و درد رو کم کنه. مخصوصاً اگه گوش دردتون واسه سرماخوردگی باشه خیلی خوب جواب میده.
- شستشوی بینی با سرم نمکی. اگه فکر میکنید گوش دردتون واسه سینوزیت یا سرماخوردگیه شستشوی بینی با سرم نمکی میتونه خیلی کمک کنه. سرم نمکی مخاط بینی رو رقیق میکنه و باعث میشه راحت تر تخلیه بشه. این کار میتونه فشار روی گوش رو کم کنه و درد رو تسکین بده.
- به دکتر مراجعه کنید. اگه گوش دردتون خیلی شدیده یا بیشتر از دو سه روز طول کشیده یا همراه با تب ترشح از گوش سرگیجه یا کم شنواییه حتماً باید به دکتر مراجعه کنید. دکتر میتونه تشخیص بده که دلیل اصلی گوش دردتون چیه و درمان مناسب رو تجویز کنه. هیچ وقت سرخود آنتی بیوتیک نخورید! آنتی بیوتیک فقط واسه عفونت های باکتریایی جواب میده و اگه گوش دردتون دلیل دیگه ای داشته باشه آنتی بیوتیک هیچ فایده ای نداره تازه ممکنه عوارض هم داشته باشه.
پیشنهادهای جایگزین و راه های دیگه برای رفع مشکل
خب علاوه بر راه حل های بالا یه چند تا پیشنهاد دیگه هم دارم که ممکنه براتون مفید باشه :
- روغن های گیاهی. بعضی از روغن های گیاهی مثل روغن زیتون یا روغن درخت چای خاصیت ضد التهابی و ضد میکروبی دارن و ممکنه به تسکین گوش درد کمک کنن. البته باید خیلی با احتیاط استفاده کنید و مطمئن بشید که بهشون حساسیت ندارید. هیچ وقت روغن داغ تو گوشتون نریزید! فقط یه کم روغن ولرم رو با قطره چکان تو گوشتون بریزید.
- طب سوزنی. بعضی از افراد میگن طب سوزنی واسه تسکین درد گوش خیلی خوبه. من خودم تجربه ای تو این زمینه ندارم ولی اگه به طب سوزنی اعتقاد دارید میتونید امتحان کنید.
- روش های خانگی قدیمی. یه سری روش های خانگی قدیمی هم هست که ممکنه بعضی ها بهشون اعتقاد داشته باشن مثلاً گذاشتن پیاز یا سیر تو گوش! من خودم این روش ها رو توصیه نمیکنم چون هیچ مدرک علمی واسه اثبات اثربخشیشون وجود نداره و حتی ممکنه خطرناک هم باشن. بهتره به همون روش های علمی و امتحان شده بچسبید.
حالا نوبت شماست! تجربه هاتون رو به اشتراک بذارید!
من تو این مقاله سعی کردم هر چی که از گوش درد یه طرفه میدونستم و تجربه کرده بودم رو باهاتون به اشتراک بذارم. ولی مطمئنم که شما هم تجربه های خودتون رو دارید. خوشحال میشم اگه نظرات و تجربه هاتون رو تو بخش کامنت ها با ما به اشتراک بذارید. شاید تجربه شما بتونه به یه نفر دیگه که الان داره گوش درد میکشه کمک کنه. اصلاً واسه همینه که این مقاله رو نوشتم که یه کمکی بهتون کرده باشم.
نتیجه گیری نهایی : گوش درد یه طرفه رو جدی بگیرید ولی نگران نباشید!
خب جمع بندی کنیم. گوش درد یه طرفه یه مشکل شایع و کلافه کننده است که دلایل مختلفی میتونه داشته باشه. از عفونت های ساده گرفته تا مشکلات دندون و فک. مهم ترین چیز اینه که دلیل اصلی گوش درد رو پیدا کنیم تا بتونیم درست درمانش کنیم. اگه گوش دردتون خیلی شدید نیست و علائم خطر نداره میتونید اول از روش های خانگی مثل مسکن کمپرس گرم بخور و شستشوی بینی استفاده کنید. ولی اگه دردتون خوب نشد یا بدتر شد حتماً به دکتر مراجعه کنید. نگران نباشید بیشتر اوقات گوش درد یه طرفه یه مشکل جدی نیست و با درمان مناسب خوب میشه. فقط باید یه کم صبور باشید و پیگیری کنید.
بخش پرسش و پاسخ : سوال های پرتکرار شما
سوال ۱ : کی باید واسه گوش درد یه طرفه برم دکتر؟
جواب : اگه گوش دردتون خیلی شدیده بیشتر از دو سه روز طول کشیده همراه با تب باشه از گوشتون ترشح بیاد سرگیجه داشته باشید یا کم شنوایی پیدا کردید حتماً باید به دکتر مراجعه کنید. اینا علائم خطر هستن و نشون میدن که ممکنه مشکلتون جدی تر باشه. همچنین اگه گوش دردتون تو بچه های کوچیک یا نوزادان اتفاق افتاده سریعاً باید به دکتر مراجعه کنید.
سوال ۲ : چه راه های خونگی واسه گوش درد یه طرفه هست که واقعاً جواب میده؟
جواب : راه های خونگی که معمولاً واسه گوش درد جواب میدن شامل مسکن های بدون نسخه مثل ایبوپروفن یا استامینوفن کمپرس گرم یا سرد روی گوش بخور درمانی و شستشوی بینی با سرم نمکی هستن. این روش ها میتونن درد رو تسکین بدن و علائم رو کم کنن. ولی اگه دردتون خیلی شدید بود یا خوب نشد باز هم باید به دکتر مراجعه کنید.
سوال ۳ : آیا گوش درد یه طرفه میتونه خطرناک باشه؟
جواب : بله گوش درد یه طرفه در بعضی موارد میتونه نشونه یه مشکل جدی تر باشه. مثلاً عفونت های شدید گوش میانی اگه درمان نشن میتونن به پرده گوش آسیب برسونن و باعث کم شنوایی بشن. در موارد نادر گوش درد یه طرفه میتونه نشونه مشکلات جدی تری مثل عفونت استخوان جمجمه یا حتی تومور باشه. واسه همین خیلی مهمه که گوش درد رو جدی بگیرید و اگه علائم خطر دارید حتماً به دکتر مراجعه کنید. ولی خب بیشتر اوقات گوش درد یه طرفه یه مشکل ساده و قابل درمانه نگران نباشید!