پَساب چیست؟
پَساب، چِرکآب یا فاضِلاب به بازماندهها و دورریزیهای عمدتاً مایع محلی، شهری یا صنعتی گفته میشود. شیوه گردآوری و دورریزی آن در هر منطقه، بسته به آگاهی محلی نسبت به فرق میکند. سیستمهای فاضلاب برای جمعآوری آبهای سطحی یا فاضلابهای صنعتی در مجتمعهای بزرگ صنعتی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، چون نفوذ سیالات به عمق خاک میتواند ضربه جبرانناپذیری را به پایهها و تأسیسات زیر زمینی وارد نماید.
فاضلاب شهری معمولاً فاضلاب ترکیبی یا فاضلاب بهداشتی را حمل کرده و آن را در یک تصفیه خانه، تصفیه میکند. فاضلاب تصفیه شده از طریق نهرهای فاضلاب تخلیه میشود. فاضلاب تولید شده در مناطقی که به سیستمهای فاضلاب متمرکز دسترسی ندارند بر سیستمهای فاضلاب در محل تکیه میکنند. این فاضلابها بهطور معمول یک ، زهکشی تخلیهٔ فاضلاب و یک بخش اختیاری تصفیه در محل دارند.
جهت اطلاع از قیمت دستگاه اسمز معکوس صنعتی لطفا کلیک کنید.
پساب یا گندآب زیر مجموعهای از فاضلاب است که از و تشکیل شدهاست اما اغلب به معنی هر نوع فاضلابی استفاده میشود. فاضلاب، شامل محصولات خانگی، شهری یا زبالههای مایع صنعتی و بیمارستانی است که معمولاً از طریق یک یا فاضلاب (بهداشتی یا ترکیبی) و گاهی در یک مخزن فاضلاب دفع میشود.
خوردگی، زنگ زدگی و آلودگی خاک از مهمترین دلایل جمعآوری آب و فاضلابهای صنعتی است. لوله و اتصالات پلی اتیلن با خواص ضد خوردگی و مقاومت در برابر انواع مواد شیمیائی راه حل مناسبی برای جمعآوری و انتقال سیالات فاضلابی است. سیستم دستگاه تصفیه آب صنعتی 25 متر مکعب یک زیر ساخت شامل لولهها، ، غربال و کانالها و… میباشد، که برای انتقال فاضلاب از منشأ خود به نقطهای برای تصفیه یا دفع نهایی استفاده میشود. به غیر از گندانبار که تصفیه را در محل انجام میدهند، انواع دیگری از تصفیه فاضلاب نیز وجود دارد. ، سامانه جا به جایی زیرزمینی پساب و فاضلاب برای دفع بهداشتی و ایمن یا تصفیه است.
منشأ فاضلاب
منشأ فاضلاب میتواند موارد زیر باشد (متنهای داخل پرانتز نشان دهنده اجزایی است که به احتمال زیاد جزو آلایندهها هستند):
- نفوذ کرده به فاضلاب
- مازاد مایعات تولید شده از منابع خانگی (نوشیدنیها، روغن پختوپز، ، ، ، مایعات تمیزکننده و غیره)
- آب جاریشده از راهها، سقفها، / (ترکیبشده با روغنها، مدفوع حیوانات، ، / ، یا باقیمانده، پسماندهٔ صابون، مواد خارجشده از وسایل نقلیه
- نفوذ (با حجم بالایی از و )
- نفوذ مستقیم آب (با حجم بالایی از موجودات ریز زنده)
- ورود مستقیم مایعات ساخت انسان (دفع غیرقانونی از آفت کشها، روغنهای استفاده شده و غیره)
- زهکشیهای (روغن، مواد ضدیخ، باقیمانده لاستیکها)
- موارد حمل شده با (تقریباً همه چیز از جمله اتومبیلها، چرخهای دستی خرید، درختان، گاو و غیره)
- (آبهای سطحی آلوده به فاضلاب)
- زبالههای صنعتی
- زهکشیهای سایتهای (گل و لای، شن و ماسه، مواد قلیایی، روغن، باقیماندههای شیمیایی)
ترکیبات فاضلاب
ترکیبات فاضلاب تنوع گستردهای دارد. موارد زیر لیستی از ترکیباتی است که ممکن است در آن وجود داشته باشند:
- آب (بیش از ۹۵ درصد) که اغلب هنگام استفاده از سیفون توالت برای حمل زباله به فاضلاب اضافه میشود.
- بیمارگرها شامل باکتریها، ویروسها، پریونها و کرمهای انگلی
- باکتریهای غیر بیماریزا
- ذرات آلی مثل مدفوع، مو، مواد غذایی، استفراغ، الیاف کاغذی، مواد گیاهی، گیاخاک و غیره.
- مواد محلول آلی مثل ادرار، قندهای میوهها، پروتئینهای محلول، داروها، مواد مخدر و غیره.
- ذرات معدنی مثل ماسه، ماسه سنگ، ذرات فلزی، سرامیک و غیره.
- مواد محلول معدنی مثل آمونیاک، نمک – جاده، نمک – دریا، سیانید، هیدروژن سولفید، تیوسیانات، تیوسولفات و غیره.
- جانوران مثل تکیاختگان، حشرات، بندپایان، ماهیهای کوچک و غیره.
- مواد جامد بزرگ مثل نوار بهداشتی، پوشک، کاندوم، سوزن، اسباب بازی کودکان، جانوران و گیاهان مرده و غیره.
- گاز مثل سولفید هیدروژن، دیاکسید کربن، متان و غیره.
- نامیزهها مثل رنگ، چسب، سس مایونز، رنگ مو، روغنهای امولسیون و غیره.
- زهرابه مثل آفتکشها، سمها، علفکشها و غیره.
- داروهای شیمیایی و هورمونی
انواع فاضلاب
اصولاً فاضلابها برای تصفیه فاضلاب شهری به سه دسته زیر دستهبندی میشوند که به ترتیب عبارت اند از:
- فاضلاب خانگی (شهری)
- فاضلاب صنعتی
- فاضلاب سطحی (آبهای سطحی)
- فاضلاب کشاورزی
فاضلابهای خانگی عموماً از دستشویی، توالت، حمام، ماشین لباسشویی و ظرفشویی حاصل میشود. لازم است ذکر شود آنچه از آن تحت عنوان فاضلاب خانگی یاد میشود حاصل مجموع تمام فاضلابهای شهری مانند مغازهها، رستوران و غیره میباشد. رنگ فاضلاب شهری بیان گر عمر فاضلاب میباشد بهطوریکه فاضلاب تازه دارای رنگ خاکستری و فاضلاب مانده دارای رنگ تیره و سیاه است.
فاضلاب صنعتی در تصفیه فاضلاب شهری
این فاضلابها از مراکز صنعتی مانند کارخانهها یا کارگاهها حاصل میشوند. این فاضلابها بسته به نوع بخش صنعتی شامل مواد خطرناک میباشند مانند سرب، جیوه، مواد اسیدی و…. لازم است ذکر شود که این فاضلابها هرگز نباید با فاضلابهای شهری ترکیب شده. عموماً تصفیه این فاضلابها به تخصص و هزینه بالا نیازمند است.
فاضلاب کشاورزی
این فاضلاب عموماً شامل سموم و ضد آفتها میباشد. همچنین به دلیل تماس آب با کودهای شیمیایی عموماً این پسابها آلوده به مواد شیمیایی میباشند. منشأ این فاضلاب زمینهای کشاورزی و باغات میباشند.
فاضلاب سطحی در تصفیه فاضلاب شهری
فاضلابهای سطحی ناشی از بارندگی، ذوب شدن برف و موارد مشابه میباشند. این فاضلابها با فاضلابهای شهری ترکیب شده و سپس به سمت تصفیه خانه هدایت میشوند. لازم به توضیح است این فاضلابها در مسیر خود با آشغالها، آلایندههای هوا و مواد معدنی زمین در تماس میباشند. در جنوب شهر تهران ممکن است این فاضلابها به شدت آلوده باشند به دلیل در تماس بودن با آلایندههای هوا.
شاخصهای کیفیت فاضلاب
هر ماده قابل در آبراههای طبیعی یا فاضلابهای صنعتی میتوانند با فرایندهای (میکروبی) یا شیمیایی اکسید شود. در نتیجه میزان اکسیژن در آب کاهش خواهد یافت. اساساً، واکنش اکسیداسیون بیوشیمیایی به شرح زیر است:
Oxidizable material + bacteria + nutrient + O2 → CO2 + H2O + oxidized such as NO3- or SO4—
مصرف اکسیژن با کاهش مواد شیمیایی از جمله سولفید و نیتریت به شرح زیر است:
Oxidizable material +–S– + 2 O2 → SO4-
Oxidizable material +NO2- + ½ O2 → NO3-
از آنجایی که همه آبراههای طبیعی شامل باکتری و مواد مغذی هستند، تقریباً هر نوع ترکیب زائدی که وارد این آبراهها میشوند واکنشهای بیوشیمیایی را آغاز میکنند (همانگونه که در بالا گفته شد). این نوع واکنشهای بیوشیمیایی که در آزمایشگاهها اندازهگیری میشوند نامیده میشوند (BOD). این مواد شیمیایی مسئول شکستن اکسیدکنندههای قوی هستند، این واکنشهای شیمیایی که در آزمایشگاه انجام میشوند نامیده میشوند (COD). هر دو آزمایشهای BOD و COD برای اندازهگیری ارتباط اثر کاهش اکسیژن حاصل از آلایندههای فاضلابی هستند. تأثیر هر دو آزمایش بهطور گستردهای در اندازهگیری اثر آلایندهها به اثبات رسیدهاست. آزمایش BOD برای اندازهگیری اکسیژن مورد نیاز برای آلایندههای است، درحالیکه آزمایش COD برای اندازهگیری اکسیژن موردنیاز برای آلایندههای اکسیدشونده است.
اصطلاح BOD پنج – روزه مقدار اکسیژن مصرفشده توسط اکسیداسیون بیوشیمیایی مواد تشکیلدهندهٔ فاضلاب را در دورهٔ ۵ روزه اندازهگیری میکند. مقدار کل اکسیژن مصرفی در زمان واکنشهای بیوشیمیایی که تا پایان آن مصرف میشود BOD نهایی نامیده میشود. از آنجایی که BOD نهایی زمان بر است، BOD پنج – روزه به عنوان واحد اندازهگیری ارتباط اثرات آلودگی، تقریباً بهطور جهانی تصویب شدهاست.
همچنین آزمایشهای COD مختلف زیادی وجود دارند که COD چهار-روزه از همه معمولتر است.
متداولترین تصفیه پساب
در ادامه برخی از متداول ترین واحدهای تصفیه پساب که در اغلب سیستم های تصفیه پساب شهری به کار می روند، بررسی شده اند. پساب یا گندآب زیر مجموعهای از فاضلاب است که از مدفوع و ادرار تشکیل شده است اما اغلب به معنی هر نوع فاضلابی استفاده میشود.
پساب ، شامل محصولات خانگی، شهری یا زبالههای مایع صنعتی و بیمارستانی است که معمولاً از طریق یک لوله یا فاضلاب (بهداشتی یا ترکیبی) و گاهی اوقات در یک مخزن فاضلاب دفع میشود. خوردگی، زنگ زدگی و آلودگی خاک از مهمترین دلایل جمعآوری آب و فاضلابهای صنعتی است. لوله و اتصالات پلی اتیلن با خواص ضدخوردگی و مقاومت در برابر انواع مواد شیمیائی راه حل مناسبی برای جمعآوری و انتقال سیالات فاضلابی است.
سیستم تصفیه پساب شامل چیست؟
سیستم پساب یک زیر ساخت شامل لولهها، پمپها، غربال و کانالها و. . . میباشد، که برای انتقال پساب از منشأ خود به نقطهای برای تصفیه یا دفع نهایی استفاده میشود. به غیر از گندانبار که تصفیه را در محل انجام میدهند، انواع دیگری از تصفیه فاضلاب نیز وجود دارد. مجرای پساب، سامانه جا به جایی زیرزمینی پساب و فاضلاب برای دفع بهداشتی و ایمن یا تصفیه است.
منبع : yodeemachinery