علل درد پاشنه و راه های درمان آن

عوامل و عارضه‌های متعددی اعم از فاسئیت پلانتار (التهاب رباط کف پا) و تاندونیت آشیل (التهاب تاندون آشیل) منجر به درد پاشنه پا می‌شوند. درد پاشنه پا یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که پا و مچ پا را درگیر می‌کند. استراحت کردن، استفاده از ارتز پاشنه و تمرینات کششی، به مرور زمان درد پاشنه را کاهش می‌دهند. اما چنانچه درد پاشنه پا را جدی نگیرید و آنرا درمان نکنید، ممکن است در طولانی مدت مشکلات مزمنی ایجاد شوند که بهبودی از آنها دشوار و زمانبر است. درد پاشنه پا از مشکلاتی است که به ندرت نیاز به درمان با جراحی پیدا می‌کند.

برای درد پاشنه پا چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر چندین هفته بطور مداوم پاشنه درد مداوم داشتید و این درد برطرف نشد، حتماً به پزشک یا متخصص بیماری‌های پا مراجعه کنید. پزشک با بررسی علائم و سابقه پزشکی شما و همچنین معاینه کردن پاشنه پای شما می‌تواند علت درد پاشنه پای شما را تشخیص دهد. اگرچنانچه علائم دیگری داشته باشید که نشان دهند علت درد پاشنه پای شما بخاطر التهاب نیست، در اینصورت انجام سایر آزمایش‌های تشخیصی الزامی خواهد بود. این علائم عبارتند از یکی از شایعترین علل مراجعه عزیزان به مرکز جامع فوق تخصصی درد پاشنه پا و کمبود ویتامین است. اولین قدم در تشخیص علل درد پاشنه پا توجه به این نکته مهم است که گاهی درد  پاشنه تظاهر دیسک کمر و مربوط به آن می باشد و بیماری و مشکلی در پاشنه پا وجود ندارد و توجه به این نکته توسط بهترین فوق تخصص پا در مرکز دکتر میر انجام می شود که در صورت نیاز توسط نوار عصب بررسی دقیقتر میشود.

ورم کف پا در واقع به تحریک و التهاب نوار بافتی محکم کف پا اشاره می کند، که قوس کف پا را تشکیل می دهد که اتصال بین استخوان پاشنه پا به پایه انگشتان پا است. ورم کف پا اگر در طولانی مدت ادامه یابد، تبدیل به خار پاشنه  می شود. خار پاشنه در واقع یک برآمدگی استخوانی دردناک است که در محل اتصال فاسیا به استخوان پاشنه پا به وجود می آید. سندرم تونل تارسال یک نوع بیماری عصبی است، افرادی که به این سندرم مبتلا هستند امکان دارد درد پاشنه پا را احساس کنند، اما در پایین پا و در نزدیکی انگشتان پا بی حسی و سوزن سوزن شدن حس می شود. لازم به ذکر است که بیشترین درد اغلب در شب اتفاق می افتد.

شکستگی پاشنه پا

شکستگی پاشنه پا بیشتر در ورزشکاران و دوندگان در مسافت های طولانی اتفاق می‌افتد، فشار پیاپی بر روی استخوان پاشنه پا در آخر منجر به شکستگی می شود. دیگر عواملی که باعث درد پاشنه پا می شود باور بسیار شایعی در بین مردم و حتی پزشکان رواج دارد که درد پاشنه به علت خار پاشنه است. گرچه خیلی از افرادی که فاسئیت پلانتار دارند برجستگی کوچک استخوانی در زیر استخوان پاشنه دارند که به آن خار پاشنه میگویند، توجه به این نکته مهم است که علت درد، خار پاشنه نیست. وجود یک برجستگی استخوانی در زیر استخوان پاشنه علت درد آن ناحیه نیست همانطور که با خارج کردن این برجستگی استخوانی درد از بین نمیرود. از هر ده نفر یک نفر خار پاشنه دارد ولی همه آنها درد ندارند.

پزشکان طب فیزیکی و توانبخشی با تقویت ماهیچه های ساق پا، ضمن آموزش تمرینات کششی برای درد کف پا و تاندون آشیل، باعث تعادل بیشترو بهبود عملکرد پا و مچ پا می شوند. همچنین به بیماران نحوه استفاده از کش های ورزشی را برای حمایت موثرتر از کف پای خود آموزش داده میشود. بسته به علت درد پاشنه پا، متخصصان ما ممکن است از تکنیک های زیر برای درمان و تسکین درد پاشنه پا استفاده کنند

در قدم پای انسان، ۲۶ استخوان وجود دارد و استخوان پاشنه بزرگترین آنهاست. پاشنه پای انسان به منظور ایجاد یک پایه محکم برای تحمل وزن بدن طراحی شده است. هنگام راه رفتن یا دویدن، پاشنه ضربه‌ی وارده از برخورد با زمین را جذب کرده و ما را به سمت گام بعدی هدایت می‌کند. کارشناسان معتقدند که فشاری که در هنگام راه رفتن بر روی پا وارد می‌شود، می‌تواند تا ۱.۲۵ برابر وزن بدن و در هنگام دویدن تا ۲.۷۵ برابر وزن بدن باشد. به همین دلیل، پاشنه پا به آسیب دیدگی و در نهایت درد حساس است.

علائم درد پاشنه پا

درد پاشنه پا به طور تدریجی و بدون وجود آسیب در ناحیه‌ای که تحت تأثیر قرار می‌گیرد، پدیدار می‌شود. این درد معمولاً ناشی از استفاده از کفش‌هایی با سطح صاف مانند صندل‌های لا انگشتی است. کفش‌های صاف می‌توانند باعث کشیدگی فاشیا (پوسته عمیق کف پا) شوند به حدی که این ناحیه ملتهب و تورم داشته باشد. در بیشتر موارد، درد زیر پا و به سمت جلوی پاشنه حاضر است. در صبح‌ها بعد از بیدار شدن و پس از یک دوره استراحت در طول روز، علائم درد به شدت افزایش می‌یابند. با انجام فعالیتی کوچک، علائم تا حدی بهبود می‌یابند، اگرچه ممکن است تا آخر روز دوباره بدتر شوند.

چطور می‌توان درد کف پا را تشخیص داد؟

پزشک پا (پزشکی که در معاینه و درمان بیماری‌های پا تخصص دارد) یک معاینه فیزیکی انجام داده و سوالات مرتبطی را در مورد درد می‌پرسد. پزشک همچنین در مورد میزان راه رفتن و ایستادن بیمار در طول روز، نوع کفشی که می‌پوشد و جزئیاتی از سابقه‌ی پزشکی وی نیز سوالاتی می‌پرسد. اغلب این سوالات برای تشخیص کافی می‌باشند. گاهی اوقات نیاز به تست‌های تشخیصی بیشتری مانند آزمایش خون و اسکن‌های تصویر برداری خواهد بود.

داروهای دارای تاثیرات مسکن (کاهش درد) و کاهش درد که در دوزهای بالاتر تاثیرات ضد التهابی نیز دارند. داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی متفاوت از داروهایی هستند که حاوی استروئید بوده و ضد التهابی نیز می‌باشند. این داروها غیر مخدر هستند (باعث گیجی نمی‌شوند). برای بیماران مبتلا به پلانتار فاسیتیس چنین داروهایی می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. یک محلول کورتیکو استروئید روی ناحیه‌ی متاثر پوست استفاده می‌شود و یک جریان الکتریکی به منظور کمک به جذب مورد استفاده قرار می‌گیرد. بطور جایگزین، ممکن است پزشک تصمیم به تزریق دارو بگیرد.

هرچند، تزریق زیاد می‌تواند منجر به ضعیف شدن فاسیای کف پا شده و بطور قابل ملاحظه‌ای خطر پارگی و کاهش پد چربی روی استخوان پاشنه را افزایش دهد. برخی پزشکان ممکن است از اولتراسوند برای اطمینان از انجام تزریق در جای صحیح استفاده کنند. یک فیزیوتراپیست واجد شرایط و متخصص می‌تواند به بیمار ورزش‌هایی را آموزش دهد که باعث کشیدگی فاسیای کف پا و تاندون آشیل و نیز تقویت عضلات پایین پا شوند و در نتیجه باعث تثبیت بهتر مچ و پاشنه پا گردد. ممکن به بیمار در مورد چگونگی استفاده از چسب‌های ورزشی نیز آموزش داده شود که باعث فراهم شدن پشتیبانی بهتر از قسمت پایین پا خواهد شد.