پیاز مو
اگرچه به نظر می‌رسد مو دارای ساختار ساده ایست، اما شامل بخش‌ها و قسمت‌های مختلفی است که در حفظ سلامت مو عملکردهای مفیدی را برعهده دارند. شناخت هر یک از این بخش‌ها و عملکرد آنها می‌تواند کمک مفیدی در درمان بیماری‌های مرتبط با مو و معضلی همچون ریزش مو باشد
پیاز مو چیست؟
شاید بارها این مسئله را تجربه کرده باشید که هنگامی که یک شاخه از موهای خود را به طور کامل بیرون می‌کشید، قسمتی برجسته مانند در انتهای آن توجه شما را جلب کند. این قسمت برجسته مانند و پیازی شکل در واقع همان پیاز مو است که پایه را تشکیل می‌دهد.
اندازه پیاز مو وابستگی بسیاری به مرحله رشد آن دارد. به طوری که با بالا رفتن سن هر شاخه مو، کوچک‌تر شدن اندازه پیاز در آن رخ می‌دهد. بنابراین موهای جداشده در طی ریزش مو، معمولا دارای پیاز بسیار کوچکتری نسبت به موهای در حال رشد هستند. در نتیجه موهایی که در حین شانه زدن و حمام کردن، دچار ریزش می‌شوند پیاز قوی ندارند.
رنگ پیاز مو
عوامل بسیاری در تعیین رنگ پیاز مو تاثیرگذارند. یکی از این موارد چرخه رشد مو است. ممکن است بارها به رنگ پیاز مویی که در اثر ریزش از پوست سر خارج شده باشد، دقت کرده باشید.
اگر این شاخه مو در مراحل آخر آناژن (مرحله فعال رشد مو) دچار ریزش شده باشد، پیاز مو به رنگ مشکی و اگر ریزش مو در مرحله تلوژن (مرحله ریزش مو) اتفاق افتاده باشد، پیاز مو به رنگ سفید است. در واقع ریزش مو با پیاز سفید با این معناست که ریشه مو آماده تولید یک موی جدید است.
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در تعیین رنگ پیاز مو، فولیکول مو است. لازم به ذکر‌است که تفاوت های نژادی و تفاوت در رنگ پوست و مو در تفاوت فولیکول‌های مو میان افراد مختلف، تاثیرگذار است.
فولیکول‌های مو از سلول‌های پوستی تشکیل شده‌اند که در تعیین رنگ پیاز مو و تشکیل ریشه مو تاثیرگذارند. این سلول‌ها مواد مورد نیاز خود برای رشد مو را از سلول‌های برجسته مانند پستانک دریافت می‌کنند.
فولیکول‌های مو از دو بخش متفاوت اپیتلیال (باقت پوششی) و مزانشیمال (بخش تکثیر شونده) تشکیل شده‌اند که بخش بالایی مو را می‌سازند. بخش‌های پایینی نیز که به وجود آورنده پیاز مو می‌باشند، دارای ملانوسیت هستند که سبب رنگ‌گیری سلول‌های تار مو می‌شوند. در واقع سلول‌های ملانوسیت در بخش ماتریس مو که قسمت پایینی پیاز مو است، قرار دارند.
علت ضعیف شدن پیاز مو
قدرت پیاز مو وابستگی بسیاری به نوع تغذیه شما دارد، به طوری که برای مدیریت رشد موها، نیاز وافری به پروتئین‌ها و ویتامین‌ها به خصوص خانواده ویتامین‌های B دارید؛ در غیر این صورت این بافت روز به‌روز کوچک‌تر و ضعیف‌تر می‌گردد.
عواملی همچون خشکی، موخوره، وز بودن و شکستگی تارهای مو نشان‌دهنده ضعف فولیکول هاست. در ادامه تعدادی از فاکتورها و عوامل اصلی در ضعیف شدن پیاز مو را بررسی خواهیم کرد:
- رژیم غذایی ناسالم: مصرف مواد غذایی فاقد مواد مغذی ضروری مانند پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند در تضعیف تدریجی پیاز مو و افزایش ریزش مو تاثیرگذار باشد.
- اضطراب و استرس: بارها پیش آمده است که با افرادی برخورد داشته‌ایم که از تجربه ریزش مو پس از کنکور، شکست‌های عاطفی و موقعیت‌های تنش زا سخن گفته‌اند. در واقع استرس‌های روانی می‌تواند بر چرخه رشد موها اثر منفی گذاشته و سبب ریزش مو و سایر اختلالات مرتبط با مو شود.
- عدم تعادل در هورمون‌ها: در واقع سطح هورمون‌های شما می‌تواند به طور مستقیم بر روی چرخه رشد موهایتان تاثیرگذار باشد. به طوری که عواملی از جمله عدم تعادل هورمونی، بارداری، اختلالات مربوط به غده تیرویید و یائسگی می‌تواند سبب نازک شدن موها، تضعیف ریشه و پیاز مو و اختلال در چرخه طبیعی رشد موها شود.
- عدم جدی گرفتن مراقبت از مو: تنش‌های فیزیکی ناشی از سفت بستن مو و استفاده بیش از حد از ابزارهای حرارتی و حالت‌دهنده مو می‌تواند تاثیر مخربی روی تارها و ریشه مو داشته باشد. در واقع ابزارهایی مانند اتوی مو، پیوندهای موجود در فولیکول مو را تغییر داده و سبب تضعیف آن می‌شود.
- اختلال در سلامت پوست سر: عفونت‌های قارچی و باکتریایی روی پوست سر می‌توانند سبب آسیب به پوست سر شوند. در برخی از موارد این معضل می‌تواند تا حدی شدید شود که سبب ایجاد جای زخم شده و یا حتی ریزش دائمی مو در نواحی آسیب‌دیده را به دنبال داشته باشد.
- عوارض دارویی: برخی از داروها از جمله داروهای ضدافسردگی، داروهای ضد سرطان، داروهای تیروئید، رقیق‌کننده‌های خون (ضد انعقادها)، داروهای نقرس و داروهای ضد فشار خون می‌توانند سبب تضعیف پیاز مو شده و منجر به ریزش مو شوند.
- اختلالات ژنتیکی : مسلما در اطراف خود شاهد خانواده هایی بوده‌اید که به طور ارثی دچار طاسی و ریزش مو شده‌اند. در واقع وراثت و ژنتیک یکی از عوامل مهم در ایجاد اختلالات و معضلات مرتبط با مو و پوست سر می‌باشد. مثلاً آلوپسی آندروژنیک که شایع‌ترین نوع ریزش موی ژنتیکی در مردان و زنان است، در نتیجه کاهش تدریجی اندازه فولیکول‌های مو ایجاد می‌شود.
- عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی آسیب زا از جمله آلودگی هوا، بخارات و آلودگی‌های شیمیایی سبب آسیب اکسیداتیو (عدم‌تعادل بین رادیکال‌های آزاد و آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن) به پیاز مو و تارهای مو شده و بدین شکل آنها را ضعیف می کند.
- استفاده دائم از محصولات شیمیایی: مصرف بی‌رویه و مکرر محصولات حالت دهنده مو و همچنین رنگ مو می‌تواند بر روی سلامت فولیکول‌های مو تاثیرگذار باشد. در واقع این محصولات دارای مواد شیمیایی قوی و مضری می‌باشند که در بسیاری از موارد سبب التهاب پوستی می‌شوند.
- شوره سر: این معضل که به علت افزایش تولید سبوم روی پوست سر ایجاد می‌شود، سبب بروز عفونت قارچی شده و به دلیل ایجاد التهابات ضعیف می‌تواند ریشه و پیاز مو را ضعیف کند.
ما در ، ضمن تلاش برای مشاوره صحیح و آگاهی کامل بیمار از علل ایجادکننده ریزش مو و نحوه درمان آن، شما را در تمام مراحل درمان انواع بیماری‌های مرتبط با مو همراهی می‌کنیم. جهت رزرو وقت مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید.
جهت مشاوره رایگان با دکتر مینا اشرفی جو فرم زیر را پر کنید تا با شما تماس بگیریم.
اگر این مقاله را دوست داشتید، با دوستانتان به اشتراک بگذاریاگر چه تغذیه و آبرسانی هر بخشی از موها مهم است، اما فقط با تقویت پیاز مو می‌توان به موهای سالم و زیبایی که آرزوی هر شخصی است، رسید. در واقع تقویت پیاز مو تقریباً همه جنبه‌های زیبایی و سلامت موها را پوشش می‌دهد. ازطرفی تقویت پیاز مو میسر نمی‌شود مگر با انجام برنامه مراقبتی اصولی و مطابق با علم روز دنیا.
در این نوشته راهکارهای ساده و در عین حال مؤثر تقویت پیاز مو با جزئیات شرح داده می‌شود. اما برای درک درست این راهکارها، لازم است بدانید که پیاز مو دقیقاً چیست و چه نیازهایی دارد.
پیاز مو دقیقاً چیست؟
مو از فولیکول‌های مو که در عمق پوست وجود دارد رشد می‌کند، چه روی پوست سر یا هر جای دیگری از بدن باشد. این فولیکول به عنوان ریشه مو یا پیاز مو نیز شناخته می‌شود. سلول‌های موجود در این بخش باعث ایجاد ساقه مو می‌شود که از پوست بیرون زده و رشد می‌کند. فولیکول به تارهای مو اجازه می‌دهد تا چرخه رشد خود را کامل کرده و سپس ریزش کنند.
پیاز مو به پروتئین و انواع ویتامین به‌خصوص ویتامین‌های گروه B نیاز دارد. درصورتیکه تغذیه فولیکول‌ها به درستی انجام نگیرد، این بافت روز به روز ضعیف و کوچک شده و نمی‌تواند رشد موها را مدیریت کند.
چرا پیاز مو ضعیف می‌شود؟
موخوره ، خشکی، وز بودن نشانه فولیکول ضعیف است. همچنین مویی که مستعد شکستگی است مطمئنا ریشه ضعیفی دارد. اینجا چند فاکتور اصلی ضعیف شدن پیاز مو شرح داده می‌شود:
اختلالات ژنتیکی
برخی افراد به صورت ژنتیکی مستعد داشتن اختلالات مو و پوست سر هستند. مثلاً ریزش موی آلوپسی آندروژنتیک که در مردان و زنان شایع‌ترین نوع ریزش موی ژنتیکی است، در نتیجه کاهش تدریجی اندازه فولیکول‌های مو بروز پیدا می‌کند.
عدم تعادل هورمون‌ها
سطح هورمون‌های شما مستقیماً بر چرخه رشد موهایتان تأثیر می‌گذارد. عدم تعادل هورمونی می‌تواند باعث نازک شدن موها شده و جلوی رشد طبیعی آن را بگیرد. یائسگی، مشکلات تیروئید و تغییرات پس از بارداری می‌تواند منجر به نوسانات هورمونی شده که ریشه مو را ضعیف کرده و چرخه رشد طبیعی آن را مختل می‌کند.
تنش و استرس
مطمئناً اطلاع دارید که استرس روانی می‌تواند بر چرخه رشد مو تأثیر منفی بگذارد و باعث ریزش مو شود. به همین ترتیب، تنش فیزیکی ناشی از سفت بستن موها و یا استفاده بیش از حد از ابزارهای حالت‌دهنده مو می‌تواند تنش مخربی روی تارها و ریشه مو وارد کند. ابزارهایی مانند اتوی مو پیوندهای موجود در فولیکول مو را تغییر داده و آن را ضعیف می‌کند.
اختلال در سلامت پوست سر
عفونت‌های باکتریایی یا قارچی روی پوست سر، مانند جوش‌های پوست سر و یا کرم‌های حلقوی پوست سر، می‌توانند به ریشه‌های مو آسیب برسانند تا جایی که باعث ایجاد جای زخم شده و منجر به ریزش دائمی مو در نواحی آسیب‌دیده گردد.
دارو
برخی داروها و فرآیندهای درمانی باعث ریزش زودرس مو می‌شوند. داروهای ضد سرطان، داروهای تیروئید، رقیق‌کننده‌های خون (ضد انعقادها)، داروهای نقرس، داروهای ضد افسردگی و ضد فشار خون از جمله این داروها هستند.
عوامل محیطی
قرار گرفتن در معرض آلودگی، دوده و مواد شیمیایی مضر ممکن است باعث آسیب اکسیداتیو به تارها و فولیکول‌های مو شده و آن را ضعیف کند.
استفاده دائم از محصولات شیمیایی
مواد شیمیایی قوی موجود در رنگ مو و محصولات حالت‌دهنده مو می‌توانند باعث درماتیت آلرژیک شده و بر فولیکول‌های مو تأثیر منفی بگذارند.
رژیم غذایی ناسالم
مصرف رژیم غذایی فاقد مواد مغذی ضروری مانند پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی، به ویژه آهن و ویتامین B12 می‌تواند منجر به ضعیف شدن تدریجی فولیکول و افزایش شود.
شوره سر
این عارضه به دلیل افزایش تولید روغن طبیعی یعنی سبوم روی پوست سر ایجاد شده و باعث بروز عفونت قارچی می‌شود. پوسته پوسته شدن پوست و خارش برخی از علائم رایج شوره سر هستند. عفونت قارچی می‌تواند ریشه مو را به دلیل التهاب ضعیف کند.
تقویت پیاز مو با چه راهکاری مؤثرتر است؟
چنانچه راهکارهای زیر را یکی یکی و به تدریج به سبک زندگی خود اضافه کنید، تغییرات محسوس و خوشایندی را در سلامت و زیبایی موهایتان ایجاد خواهید کرد:
- ورزش منظم
سه تا چهار بار در هفته حداقل ۳۰ دقیقه ورزش کنید. ورزش منظم می‌تواند به پایین نگه داشتن سطح استرس شما کمک کرده و فولیکول های مو را در سلامت کامل حفظ می‌کند.
- برنامه غذایی سالم
عادت‌های غذایی ناسالم را کنار بگذارید. یک رژیم غذایی سرشار از سبزیجات برگ سبز، پروتئین‌ها، چربی‌های سالم و غلات کامل در پیش بگیرید. این مواد پوست سر شما را در جهت حفظ سلامت فولیکول‌ها تقویت می‌کند. مکمل‌های ویتامین، D و B کمپلکس نیز در این مسیر به شما کمک خواهد کرد.
- کوتاه کردن مرتب موها
وقتی نوک موها بافت خشک و مرده‌ای به خود می‌گیرد، راه رسیدن مواد مغذی به ریشه و پیاز مو مسدود می‌شود. به همین دلیل لازم است که هر ماه یک تا دو سانتی‌متر از نوک موهای خود را کوتاه کنید.
- به کار بردن شامپوی مناسب
اگر برایتان ممکن است از شامپوهای طبیعی برای شست‌وشوی موهای خود استفاده کنید. این کار ریشه مویتان را عمیقاً تقویت کرده و از آسیب‌های ناشی از عناصر شیمیایی پیشگیری می‌کند.
- روغن تراپی با روغن املا
روغن املا از میوه‌ای به نام املا یا انگور فرنگی هندی استخراج می‌شود. انگور فرنگی هندی بومی هند است، اما امروزه در سراسر آسیا و بخش‌هایی از خاورمیانه کشت می شود.
این روغن چند فایده مهم دارد. روغن املا فولیکول‌ها را تا ریشه مو تقویت کرده و سلامت و عملکرد آن را بهبود می‌بخشد. پزشکان همچنین معتقدند که روغن آملا می تواند رشد مو را بهتر کند، شوره سر را کاهش دهد و از سفید شدن موها جلوگیری کند.
- برنامه مراقبتی مو با روغن رزماری
یک ضدالتهاب قوی است که پوست سر را از وجود باکتری، قارچ و انواع عوامل بیماری‌زا حفظ می‌کند. این روغن با پیشگیری و درمان بیماری‌هایی مثل آلوپسی آره آتا، آلوپسی آندروژنتیک و آلوپسی پسوریاتیک؛ سلامت فولیکول مو را ارتقاء می‌بخشد.
- استفاده منظم از روغن ترکیبی مو زیما
روغن ترکیبی مو زیما با وجود ۲۳ روغن طبیعی موجود در آن، تمام نیازهای پیاز مو را برای رویاندن تارهای قوی برآورده می‌کند. این محصول با خون‌رسانی به فولیکول‌ها تمام مشکلات ریشه‌ای مو را برطرف می‌کند. تعداد جلسات پی ار پی مو در مرکز prp تهران به تشخیص پزشک می باشد