آزمایش هموگلوبین خون (Hgb) بخشی از آزمایش شمارش کامل خون CBC است که میزان هموگلوبین خون شما را اندازه‌گیری می‌کند. هموگلوبین یک نوع پروتئین در گلبول‌های قرمز خون است که اکسیژن را به اندام‌ها و بافت‌های بدن میبرد و دی اکسید کربن را از اندام‌ها و بافت‌ها به ریه‌ها بازمی‌گرداند.
اگر آزمایش هموگلوبین نشان داد که سطح هموگلوبین شما کمتر از حد طبیعی است، به این معنی است که تعداد گلبول‌های قرمز خون پایین است (به این وضعیت کم خونی می‌گویند). کم خونی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد، از جمله این موارد می‌توان به کمبود ویتامین، خونریزی و بیماری‌های مزمن اشاره کرد. برای کشف دلیل کمبود هموگلوبین خود می‌توانید آزمایشات لازم را انجام دهید و نتیجه آزمون را به صورت آنلاین با پزشکان دکترتو تحلیل کنید.
معنی هموگلوبین در آزمایش خون چیست؟ (hemoglobin در آزمایش خون)
معنی کلمه hgb در آزمایش خون به معنای هموگلوبین خون است. هموگلوبین پروتئینی در گلبول‌های قرمز شما است که اکسیژن را از ریه‌ها به بقیه اندام‌های بدن می‌رساند. اگر سطح هموگلوبین شما غیرطبیعی است، ممکن است نشانه‌ای از اختلال خونی باشد. Hgb یا هموگلوبین حاوی مقداری آهن است که وظیفه حمل اکسیژن خون را به عهده دارد. بنابراین اگر خون به میزان کافی هموگلوبین نداشته باشد در اثر کمبود آهن (آهن نقش جذب کننده اکسیژن را دارد) نمی‌تواند به اندازه کافی به بافت‌ها اکسیژن رسانی کند.
آزمایش blood/hgb، علاوه بر شناسایی کم خونی، می‌تواند در تشخیص سایر مشکلات جسمانی و سلامتی مانند بیماری کبد و کلیه، اختلالات خونی، سوءتغذیه، برخی از انواع سرطان و بیماری‌های قلبی و ریوی نقش داشته باشد. ممکن است آزمایش هموگلوبین برای افرادی که به کم خونی یا سایر بیماری‌هایی که بر سطح هموگلوبین تاثیر می‌گذارند مبتلا هستند، به منظور بررسی پاسخ آنها به درمان و نظارت بر پیشرفت سلامت کلی آنها تجویز شود.
آزمایش هموگلوبین برای چیست و چه زمانی باید آزمایش هموگلوبین خون انجام دهم؟
برای بررسی سلامت جسمانی، پزشک ممکن است هموگلوبین شما را به عنوان بخشی از آزمایش شمارش کامل خون در طول یک معاینه پزشکی معمول تجویز کند تا سلامت عمومی شما را بررسی کند و انواع اختلالات مانند کم خونی را بررسی کند:
- برای تشخیص علت برخی علائم مانند ضعف، خستگی، تنگی نفس یا سرگیجه، پزشک ممکن است آزمایش هموگلوبین را تجویز کند. این علائم و نشانه‌ها ممکن است به کم خونی یا پلی سیتمی ورا اشاره کنند.
- در صورتی که به بیماری کم خونی یا پلی سیتمی ورا مبتلا هستید، پزشک برای نظارت بر وضعیت سلامت شما و راهنمایی در درمان ممکن است از آزمایش هموگلوبین استفاده کند.
هزینه آزمایش هموگلوبین خون در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟
هزینه آزمایش هموگلوبین که با انجام می‌شود، حدود ۷۰ هزار تومان است. اگر بیمه تامین اجتماعی یا تکمیلی داشته باشید، هزینه آن کمتر خواهد شد.
خطرات و عوارض بالا یا پایین بودن هموگلوبین خون چیست؟
انجام آزمایش خون خطر بسیار کمی دارد. ممکن است در نقطه‌ای که خونگیری انجام شده درد خفیف یا کبودی داشته باشید، اما اغلب علائم معمولاً به سرعت از بین می‌روند. خطرات احتمالی مرتبط با خونگیری درد، خونریزی، غش، کبودی، عفونت و هماتوم (لخته شدن خون زیر پوست) در محل تزریق است.
روش درمان بالا و پایین بودن هموگلوبین خون چیست؟
برای بالا بردن سطح ویتامین یا آهن بدن، پزشک ممکن است از شما بخواهد رژیم غذایی خود را تغییر دهید یا مکمل‌های ویتامین یا آهن مصرف کنید. مکمل‌های ویتامینی رایج شامل ویتامین ب ۱۲ و اسید فولیک (فولات) هستند. گاهی اوقات ویتامین C برای کمک به جذب آهن به بدن داده می‌شود. تزریق خون به افراد مبتلا به کم خونی جدی کمک می‌کند تا تعداد گلبول‌های قرمز خون افزایش پیدا کنند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
هموگلوبین اغلب در کنار سایر اجزای شمارش کامل خون برای بررسی علائم بیماری یا نظارت بر وضعیت سلامت ارزیابی می‌شود. اگر هموگلوبین پایینی دارید، پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری را تجویز کند. اغلب آزمایش‌های بعدی با هدف ارزیابی علت کم خونی انجام می‌شود. آزمایش کم خونی ممکن است شامل آزمایشاتی مانند شمارش رتیکولوسیت، پنل کلیه، پنل کبد، آزمایش همولیز یا اسمیر خون باشد.
اگر دارای علائم کم خونی یا پلی سیتمی هستید، یا نتایج آزمایش هموگلوبین شما خارج از محدوده طبیعی است، می‌توانید به صورت آنلاین از بهترین یا شهر خود، از طریق وب‌سایت دکتر تو نوبت بگیرید و یا بعد از انجام آزمایش برای بررسی تفسیر آن از و استفاده کنید تا از سلامت جسمانی خود مطمئن شوید و درصورتدر صورتی که گلبول های قرمز خون دارای مقادیر غیر عادی و بالایی از پروتئین هموگلوبین باشند، شمارش هموگلوبین بالا (Hgb) رخ می دهد.
– افزایش میزان زمانی اتفاق می افتد که سطوح غیر عادی این پروتئین در خون رویت شود. هموگلوبین یک متالوپروتئین یا پروتئین فلزی حاوی است که به حمل اکسیژن در سراسر بدن کمک می کند. سطح بالای هموگلوبین به صورت مداوم و تکرار شونده می تواند خطر عوارض مهمی مانند لخته شدن خون را افزایش دهد. نکاتی که در ادامه در اختیار علاقه مندان قرار می گیرند با استناد به مقالات انتشار یافته توسط جمع آوری شده اند:
تعداد هموگلوبین بالا به چه معناست؟
در صورتی که دارای مقادیر غیر عادی و بالایی از پروتئین هموگلوبین باشند، شمارش هموگلوبین بالا (Hgb) رخ می دهد. هموگلوبین در واقع مسئول رنگ قرمز گلبول های قرمز خون است و در زمینه انتقال اکسیژن از ریه ها به سایر قسمت های بدن و در عین حال دی اکسید کربن (CO2) از نواحی مختلف بدن به ریه ها نقش مهمی ایفا می کند. گفتنی است که هموگلوبین بالا تحت عنوان نیز شناخته می شود.
تفاوت بین هموگلوبین بالا و هماتوکریت چیست؟
هماتوکریت حجم گلبول های قرمز خون در مقایسه با سایر سلول های خونی است. افراد مبتلا به سطوح افزایش یافته هموگلوبین اغلب هماتوکریت بالایی نیز دارند. به این معنی که تعداد گلبول های قرمز خون آنها به طور نامنظمی بالا رفته است.
سطح هموگلوبین بالا چقدر است؟
جنس و سن بیولوژیکی افراد بر سطح هموگلوبین آنها تاثیر می گذارند. به طور معمول، سطوح هموگلوبین طبیعی و بالا به صورت زیر در نظر گرفته می شوند:
* سطوح طبیعی هموگلوبین
– نوزادان 11 تا 18 گرم در دسی لیتر
– کودکان کم سن و سال 11.5 تا 16.5 گرم در دسی لیتر
– فرد بالغ مذکر 13 تا 16.5 گرم در دسی لیتر
– فرد بالغ مونث غیر باردار 12 تا 16 گرم در دسی لیتر
– فرد بالغ مونث باردار 11 تا 16 گرم در دسی لیتر
* سطوح بالا هموگلوبین
– بیش از 16.5 گرم در دسی لیتر در بزرگسالی که در بدو تولد با جنسیت مذکر متولد شده ست
– بالاتر از 16 گرم در دسی لیتر در بزرگسالی که در بدو تولد با جنسیت مونث متولد شده است
– بالای 16.6 گرم در دسی لیتر در کودکان
– بالای 18 گرم در دسی لیتر در نوزادان
چگونه تشخیص دهیم که هموگلوبین بالایی داریم؟
آزمایش خون تنها روش مطمئن به منظور تشخیص بالا بودن سطح هموگلوبین محسوب می شود. برخی از نشانه های هموگلوبین بالا ممکن است شامل موارد زیر باشند:
– سرگیجه
– کبودی یا خونریزی آسان
– تعریق بیش از حد (هیپرهیدروزیس)
– خستگی
– سردرد
– تورم مفصل
– کاهش وزن غیر قابل توضیح
– تغییر رنگ چشم یا پوست مایل به زرد (یرقان بزرگسالان)
شایع ترین دلایل افزایش هموگلوبین چیست؟
این اختلال می تواند به دنبال شرایط پزشکی خاص همچون موارد زیر رخ دهد:
– بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
– بیماری قلبی مادرزادی
– سرطان کلیه
– سرطان کبد
– فیبروز ریوی
عوامل دیگری که می توانند منجر به افزایش هموگلوبین شوند عبارت اند از:
– قرار گرفتن در معرض مونوکسید کربن
– کم آبی بدن
– مصرف داروهایی مانند استروئیدهای آنابولیک و یا اریتروپوئیتین
– زندگی در ارتفاعات بالا
– سیگار کشیدن
سطح بالای هموگلوبین چگونه درمان می شود؟
درمان تعداد بالای هموگلوبین بسته به علت زمینه ای متفاوت است. در برخی موارد پزشک ممکن است فلبوتومی را توصیه کند. در این روش یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی سوزنی را در یکی از رگ های بیمار وارد و گلبول های قرمز اضافی را با خون گیری خارج می کند. ممکن است لازم باشد چندین فلبوتومی انجام شود تا سطح هموگلوبین در محدوده نرمال قرار گیرد.
چگونه از افزایش هموگلوبین جلوگیری کنیم؟
هرچند پیشگیری از ابتلای به هموگلوبین بالا امری قطعی نیست، اما می توان خطر چنین مشکلی را با تغییر سبک زندگی تا اندازه زیادی کاهش داد:
– از مصرف داروهای افزایش دهنده عملکرد فیزیکی خودداری کنید
– از یک رژیم غذایی مغذی همراه با میوه و سبزیجات فراوان استفاده کنید
– با نوشیدن مقدار زیادی آب و مایعات دیگر هیدراته بمانید
– مصرف سیگار را ترک کنید